2015 ий 7-9 августышто Урал (Пермь) кундемыште Каmwa X Тÿнямбал энокультур фестиваль эртен. Российын тÿрлö кундемже гыч 200 утла участникым 500 наре организатор виашлийын. Марий Эл гычат изирак делегаций лийын: модельер-влак - Йошкар-Оласе сервис технологий колледжын пашаеҥже шамыч Юлия Мамаева ден Надежда Бусыгина, Республикысе сÿрет-сымыктыш тоштерын калыкле (национальный) искусство шотышто пöлкан пашаеҥже Лариса Элтубаева, да мый, «Марий Эл» ВГТРК ГТРК радио пöлкан корреспондентше Алеся Владимирова.

Модельер-влак кызытсе марий модо коллекцийышт («Эн сай» да «Если б было вчера») дене калык чоным савыреныт. Пашаште марий тÿр моторлык, этношÿлыш, практичность ончыкталтыныт.

«Каmwa» - финно-угор йылме гыч «кам» (айдеме, шаман) и «ва» (вÿд , вода) манмым ончыкта. Тиде Российыште эртаралтше ик эн кугу этнокультур фестиваль. Тушто тыглай ойлымо, каласкалыме деч посна чылажымат ончытктат. Тÿҥ верым йылме ойыртем, йÿла, тÿвыра да религийлан ойырат.

Фествиаль лу ий жапыште Урал кундемысе тÿрлö верыште лийын, а тений тудым эртарараш Хохловка архитектур-этнокультур тоштерым ойырен налыныт. Тиде - Пермь ола деч 50 меҥге тораште, моткоч сöрал пÿртÿс лоҥгаште, кугу кумдыкан, яндар вÿдан Кама эҥер воктен верланыше тоштер. Урал кундемыште ик тыгай тоштерым гына чыла пу гыч ыштыме. Тÿрлö пöрт, черке, вакш да эше шуко вес культур памятник-влакат. Ик семынже, Козьмодемьянск оласе кава йымалсе тоштерым ушештара, но Хохловкан кумдыкшо пеш кугу - кум гектар наре. Тоштерым 1969-ше ийыште чоҥаш тÿҥалыныт, а калыклан 1980 ийыште почылтын. Тыгай этнофествиальым эртараш тудым эн келшыше верлан шотленыт.

Кум кече жапыште тоштер пелен кум площадке пашам ыштен. Кугу верым музыкальный программылан ойыреныт:

Икымше кечын чыла уна-влакым вашлийыныт. Лÿмынак Кама эҥерын вес серыштыже (ик серыштыже - Хохловка) эколагерь пашам ыштен. Кумылан-влак палатке-влакым шогалтен, туштак иленыт, участник-влакым «Снегири» гостиницыш вераҥденыт.

Тиде кечынак кинозал шке пашажым почын, кугу шатёрышто этнокино-влакым ончыктеныт. Тыге тÿрлö финно-угор калыкын историйже, йÿлаж дене палдареныт.

Кастене этнокоцерт программе чыламат куандарен: Сергей Старостин да «Жили-Были» проект (Россия), «Волга» этно-электронный проект да Анжела Манукян (Россия, Москва), «Волынки и Барабаны СПб» (Россия), «Ascetics» группо (Карелия, Петрозаводск), «ВеданЪ КолодЪ» (Россия, Москва-Красноярск), «Птица Тылобурдо» (Удмуртия, Ижевск).

Кокымшо кечын (8-ше августышто) эрдене йоча-влаклан эколагерьыште кинозал пашам ыштен (шатёр, кугу палатке кöргыштö) Тушто икшывылан келыштарыме мультфильмым ончаш лийын.

Тоштерыште тÿрлö фествиаль почылтын. Мастар-влакын олаштышт мастар-влак шке пашаштым ужаленыт: сöрастарыме вуй чием, тыглай арвер, аштыш-кучыш арвер, курчак-влак, шун гыч ыштыме паша-влак да молат. Чылажат тÿрлö акан да кугытан лийын. Тыгак кажне кумылан, мастар-классыште иктаж-мом ыштен, шкаланже налын кертын.

Йоча-влаклан «Воздушные змеи» фестиваль почылтын, тылеч ончыч тыгай проект Камваште але лийын огыл.

А вÿд воктен, кумылан-влак акустический концертым ончен кертыныт. Выступатлыше-влак: Древо (Пермь), Тылыбурдо (Удмуртия) «ВеданЪ КолодЪ» (Россия, Москва-Красноярск), Седой Урал (Пермь)

Модельер-влак шке пашаштым ончыктеныт. Кажныже калык вургем ойыртем дене палдарен. Модельер-влак Челябинск, Сыктывкар, Санкт-Петербург, Петрозаводск да вес кундемла гычат лийыныт.

Тиддеч вара сценыште кугу концерт программе эртен. Тушто «Ascetics» группо (Карелия, Петрозаводск), «Волынки и Барабаны СПб» (Россия), Очелье Сороки (Москва) Buda Love (Екатеринбург), Троiца (Беларусь) SUNSAY (Украина-Россия) куандареныт.

Тыгак вÿд воктене Филипп Барский арфа семÿзгарже дене (Москва) да Тишина (Пермь) мастарлыкыштым ончыктеныт.

9 августышто «У кинде пайрем» эртаралтын. Тиде кечын Урал кундемыште илыше тÿрлö национальностян фольклор ансамбль-влак ушненыт: Кочевский, Юсьвинский районла гыч коми-пермяк-влак, Суксунский район гыч марий-влак, Куедин район гыч удмурт-влак, Уийнский да Кунгурский районла гыч татар-влак, тыгак башкир, руш-влакат. Нуно шке тувырашт, йÿлашт дене палдареныт, тутло чесан ÿстелым погеныт, Шке пыштыме кинде рецептышт ден палдареныт, кинде дене сийленыт, куштымаш да мурымаш йыр гÿжлен.

Кас велеш, кугу сценыште муро концерт эртен. «Oratnitza» (Болгария) группо, «Trad.Attack!» (Эстония) самырык группо, «Волынки и Барабаны СПб» (Россия), Седой Урал (Пермь) да молат лийыныт. Тыгак шке мастарлыкшым одо кундем гыч Мария Крепанова ончыктен. Тудо одо тошто муро, сем-влак дене палдарен. Тыгак Филипп Барский арфа семже дене чоным савырен.

Фестивальым Урал кундемысе культур министерствын, самырыктукым политик да тÿшка коммуникаций, тÿвыра да спорт министервын полышымышт дене эртареныт.

Автор: Алеся Владимирова.
Арсений Плешковын фотожо.