Республикысе марий тӱвыра рӱдерын кажне вӱргечын Ленин лӱмеш тӱвыра полатыште эртарыме «Рвезылык» этнодискотеке кунам да кузе шочын? Таче тудо моло дискотеке деч мо дене ойыртемалтеш? Тудын ончыкылыкшо лийшаш?

2014 ий ноябрьыште Республикысе марий тӱвыра рӱдерлан 15 ий темеш. Эртыме корным ончалаш гын, рӱдер марий йылмым, тӱвырам, йӱлам арален кодымаште шуко ыштен, ышта да ыштышаш. Тыште шочыныт ятыр сай шонымаш-влак, ятыр сай мероприятий-влак илышыш шыҥдаралтыныт. Теве налаш этнодискотекым. Тудым ик эн ончыч Марий тӱвыра рӱдер эртараш тӱҥалын. Тиде лийын 2000 ийыштак.

1999 ий ноябрььыште Марий тӱвыра рӱдер почылтмеке, изашат ыш эрте - Марий КВН шочо. Тиддеч вара Марий дискотекылан пижыч. Ты сомылым КВН-ыш коштшо, тунам эше студентка Наташа Пушкиналан ӱшанен пуышт. Тыге Марий дискотеке Марий кас кышкарыште ышталте. Эн оныч Марий дискотеке Дзержинский лӱмеш тӱвыра пӧртын изирак залыштыже лиедыш, а кугурак залыштыже - Марий каныме кас. Дискотекыш тӱҥалтыште 10-20 еҥ дене коштыч.

Икмыняр жап гыч Марий дискотекым Марий кас годымак эртарыме: калык сем почеш кушташ кок шагат ойыралте гын, мучаште ик шагатым дискотекылан пӧлеклаш тыршышт.

Илыш ик верыште огеш шого. Марий тӱвыра рӱдерын «Автодор» тӱвыра пӧртын зданийышкыже куснымеке, Марий дискотеке «Автодорыштак» эрташ тӱҥале. Тыгодым тиде суапле пашам ворандараш Андрей Чемышев, Вадим Протасов ушнышт, изиш гыч Анатолий Светлаков тольо, мер организаций-влак - "У вий" ден "Молодая Гвардия Единой России" - полыш кидым шуялтышт. Тунам «У вий" мер ушем Марий Элысе тӱвыра, печать да калык-влак паша шотышто министерствын программышкыже проектым возыш, кудыжо аппаратурым налаш шийвундым кондыш. Тыге Марий дискотеке у профессионал кӱкшытыш лекте.

Марий тӱвыра рӱдерым вуйлатыше Валерий Григорьевын палемдымыжла, тӱҥалтыш жапыште Марий дискотекым ик пел ийже ярат ышташ логале. Но, илен-толын, тушко моткоч шукын кошташ тӱҥальыч - 500 наре еҥ денат погыныш. Тунамак Марий дискотекын поро йӱлаже шочо: кажне вашлиймаш посна темылан пӧлеклалте, нигунамат кочывӱдым ышт ужале - самырык вуйым аҥыртыл ышт толаше. Тачат, пазар, конкуренций саманым ончыде, чыла тидым арален кодымо.

Ик гана ты этнодискотекыште Моско гыч кумдан палыме этножурналист Маргарита Лянге лие. Вара тидын нерген «Радио России» каналын «Народы России» передачыштыже ойлыш: «Шуко ий йӱла сынан тӱвырам погышо-влак отечественный фольклор семым касвел попмузык семынак самырык коклаште ик эн палымым ышташ тыршеныт. Тидым, чынже денак, ик регионышто - Марий Элыште ыштен кертыныт. Йошкар-Олаште икмыняр клуб площадкыште иканаште марий сем почеш куштат. Республикысе Марий тӱвыра рӱдерын дискотекыже йӱлашке савырнен. Калык тич. Шукыжо тыглай дискотекыште гаяк: рӱмбалге, светомузык деч ӱмыл, но ди-джей йоҥгыдо йӱкшӧ дене марла «кычкыра», погынышо-влакат уло кумылын шочмо йылмышт дене вашештат, марий сем почеш веселан тавалтат».

Пытартыш жапыште Марий дискотеке Ленин лӱмеш тӱвыра полатыште лиеш. Тӱҥ шонымашыже тудак: кушкын толшо тукымым марий сем, тӱвыра деке шӱмаҥден, патриот шӱлышеш шуараш, яндар уш-акылыштым, поро чоныштым аралаш полшаш, тыгодым ял гыч толшо ӱдыр-рвезе-влакым оласе илышлан туныкташ. Вес кугу сомыл: дискотеке кышкарыште тӱрлӧ калыкын икшывыштын келшымаш кумылыштым пеҥгыдемдаш – тидланже ик-кок тылзылан ик гана келшымашлан пӧлеклалтше вашлиймашым эртараш. Тыгак курыкмарий дискотеке илышыш шыҥенак толеш – адак поро йӱла. Теве 26 февральыште лачак курыкмарий дискотеке лиеш.

Мутат уке, тӱвыра тӧнежланат шкаланже оксам ыштен налаш задачым шындымеке, социально кӱлешан проектшым шке кӱшеш сайын ворандарен колташ ятыр пӱжвӱдым йоктарыман. Туге гынат ме илыш дене тӧр ошкылшаш улына, сандене калыклан сай сатум але услугым темлаш тунемман. Тидымак шотыш налын, «Рвезылык» этнодискотекым эртараш весела, ӱдыр-рвезе-влакым кумылыштым шижын моштышо марий ди-джейым кычалына. Вашке Марий тӱвыра рӱдер тыгай ди-джей-влак коклаште конкурсымат увертара.

Кажне вӱргечын 20 шагатлан «Рвезылык» этнодискотеке Ленин лӱмеш тӱвыра полатыште пагален вуча!

Эльвира Куклина.