Марий калыкын ик эн вучымо да йӧратыме пайремже 15 июньышто Йошкар-Олаште регион-влак кӱкшытыштӧ эртыш. Тушко Марий Элын чыла районжо гыч да марийын илыме моло кундемже гыч тӱрлӧ аланыште тыршыше чолга еҥ-влак толыныт.

Йӱла почеш, 90 ий ожно кундемысе статусым налше тиде пайрем Агавайрем кумалтыш дене тӱҥале. Тӱҥ Юмынйӱлан онаеҥже-влак Агавайрем Юмо деч шурно лектышым, илыш перкым, еш пиалым йодын пелештышт.

Тиде кечын Йошкар-Олан тӱҥ уремлаже тӱрлӧ сынан мотор олык семын «пеледын» да эше тӱрлӧ сем дене йоҥгалтын. Вет кажныже шке кундемжылан келшыше марий вургемым чиен, гармоньчо ден тӱмырзым пелен налын да кувавайын шондыкшо гыч лукмо могай гына мурым шергылтарен огыл.

Кӧ молан кертеш! Пеледыш пайрем пашаче да мастар айдемым чапландара. Тиде кечын марий йылмым да литературым туныктышо-влакым, марий национальный школла гыч коллектив-шамычым, эн сай пашаеҥ ден ялозанлыкым, эн чолга мер пашаеҥым саламлышт. Кудо-влак коклаште конкурс лие. Икымше верым Шернур район сеҥен нале.

Тыгак спорт таҥасымаште, чимарий кучедалмаште, йоча модмаште сеҥыше-влак лийыч.

Фольклор ансамбль-влакын мурен-куштымышт, Марий кас, молодёжь программе.. Чыла тиде этнодискотеке дене иктешлалте.

Тиде гана пайремым эр гыч тӱҥалын кас марте «МАРИКИНО» студий сниматыш. Ончыкшым посна видеодиск лекшаш!

Да, Пеледыш пайремын эртыме корныжо кужу да тӱрлӧ шӧрынан. Икымше гана тудым 1920 ийыште Шернурышто Йошкар пеледеш пайрем семын палемденыт. А ты шонымашым писатель Александр Конаков темлен, шкежак пайремым эртараш полшен.

Тунам Йошкар пеледыш пайрем марий калыкын юмынйӱлаж дене кылдалтше Семык да Агавайрем пайремлам пытараш манын ышталтын. Но нимат лектын огыл. Тыге марий калыкын эше ик национальный пайремже гына шочын да 1923 ийыште МАО-н исполкомжо, пайремын калыклан чот келшымыжым ужын, пайремлан кундемысе статусым пуаш лийын. Но 1931 ийыште национальный кундемласе политик шÿлышан процесс тÿҥалме дене МАО-со Йошкар пеледыш пайрем эртарымым аҥысыр националистический пайрем семын онченыт да тудым эртараш чареныт. 30 ий утла шуйнышо кÿрылтыш деч вара 1965 ийыште Пеледыш пайремым уэш шарналтеныт. Марий обком бюрон пунчалже почеш Пеледыш пайремым эртарыме нерген увертареныт.

Тиде пайрем ончыч Марий Элын тӱрлӧ районыштыжо да вес кундемлаште эрта, вара тыге рӱж Йошкар-Олашке чумыргат.

Пеледыш пайрем годым марий калык нерген шуко сайым пален налаш лиеш. Тудо шке ойыртемжым тӱрыс почын пуа. Тыгодым вес калыклан гына огыл, а ончыклык марий тукымлан шке йӱлажым, тӱвыражым ончыкта.

Тыште фото шукырак - http://mari-arslan.ru/mari/node/171